
13 دسامبر درباره اتودها در موسیقی بیشتر بدانیم
اتود به قطعاتی از موسیقی میگویند که به منظور آموزش، و عموما برای یک ساز، (بیشتر برای پیانو) تصنیف شود. و این گونه قطعات کوتاه، که اکثرا در مجموعه هایی گردآوری میشوند راهگشایی هستند برای فرم های گوناگون، و مسائل تکنیکی در نوشتن متن یا اجرای موسیقی.
هرچند پیش از قرن نوزدهم به یک قطعه موسیقی «اتود» نمیگفتند، اما از مدتها قبل از آن، ساختن چنین قطعات آموزشی مرسوم بود. برای مثال میتوان از درس های پورسل[1] (1695-1659)، و هندل (1759 – 1685) در انگلستان، و سونات های دُومنیکُو اسکارلاتی (1757-1685) در ایتالیا نام برد، که تالیفات آموزشی آنها در جزوه هایی به نام «تمرینهای موسیقی» به چاپ رسیده است.
بعضی از قطعات تلهمان (1767-1681)، و از آن همهمتر «لاویه بین تامپره»[2]، اثر معروف یوهان سباستیَن باخ (1750-1685) از آموزندهترین قطعات آموزشی است. باخ در این قطعه بسیاری از مسائل مانند قرار دادن هر انگشت برای اجرای هر نُت و تکنیک های «سازی» را در کمال استادی به جویندگان هنر میآموزد.پارهای از ساختههای موسیقیدانان فرانسوی مانند فرانسوا کوپْرَن (1733-1668) و ژان فیلیپ رامُو (1764-1683) نیز به نوعی آموزشی هستند و شیوه نواختن جدیدی را ارائه میدهند.
در قرن نوزدهم با ظهور نوازندگان بزرگ پیانو مانند لیست، و هومِل، و نوازنده چیرهدست ویولون پاگانینی، نوشتن این گونه اتودها برای کشف دشواری های مخصوص این سازها بیشتر توسعه پیدا کرد، و از جمله گام های آرپژها، تریلها، دوبل آکوردها تیِرس E، اُکتاوها، آکوردهای متوازی، و غیره در پیانو، و حرکات کششی و سریع و دوسیمهها در ویولن، موضوعاتی برای این اتودها پدید آوردند. لیکن تهور در نوشتن چنین اتودهایی به بزرگان هنر اختصاص دارد، و اصولا این اتودها به دقایق و جزئیات در سطحی بسیار بالا و والا میپردازند، و کمتر به مسائل ساده تکنیکی توجه میکنند. در قرن نوزدهم دفترچههای بسیاری «اتود» برای پیانو منتشر میشود، که از آن میان اتود با چهل و دو تمرین تالیف از یوهان باپتیست کرامِر، گرادوس اوپارناسُوم و (Gradus and Parnassum) کلمنتی چندین اثر از چرنی، موشلِس، هومِل معروفترند. اما با ظهور آهنگسازانی چون شوپن، شومان، و لیست این امر وارد مرحله جدیدی شد، زیرا اتودهای آنان نه تنها جنبه اموزشی دارند بلکه هر کدام به صورت قطعه کاملی در کنسرت ها نواخته میشوند، که از میان یک رشته اتودهایی که این سه آهنگساز بزرگ خلق کردهاند میتوان 24 اتود اپوس 10 و 25، (1837 – 1833) شوپن و اتودهای سمفونیک برای پیانو اپوس 13 از شومان و 12 اتود از فرانتس لیست (1851) را نام برد.
اتودها تا اوایل قرن بیستم همچنان به حیات خود ادامه میدهند، و به خصوص آهنگسازانی نظیر اسکریابین 24 اتود، اپوس 8، اپوس 42 و اپوس 65 را در سال های 1895، 1904، 1912 میآفریند. و آخرین مجموعه اتود، از کلود دوبوسی است به نام دوازده اتود برای پیانو (1916)، که آهنگساز این نوع از موسیقی را با بدعت ها و نوآوری ها همراه میسازد.
بعد از دوبوسی اتودها تا مدتی بییار و یاور میمانند. تا آن که الیویه مِسیان چهار اتود ریتم (1949) را برای پیانو منتشر میسازد. و اخیرا نیز آثار الکترو آکوستیک از آهگسازانی مانند پییِر شِفِر، پییر هانری، کارل هاینتز اشتوکهاوزن به چاپ رسیده است، که نام اتود را بر ساختههای خود نهادهاند و در این ردیف باید از اتودهایی برای ساز تنها تالیف لوچیانو بریو، که در سال 1958 انتشار یافت یاد کرد، که ظاهرا از اخرین آثار موفق در این نوع از موسیقی است.
* H. Purcelle هانری پورسل آهنگساز انگلیسی در قرن هفدهم.
منبع: آثار کلیدی موسیقی نویسندگان: ژان ژاک سولی و گی للون ترجمه ی محمد مجلسی
برای امتیاز دادن کلیک کنید
[مجموع: 0 میانگین: 0]
نظری وجود ندارد